آیا حجامت در سلامتی بدن مؤثر است؟

آیا حجامت در سلامتی بدن مؤثر است؟

آنچه در پی می آید نگاه دکتر شیخ الاسلامی به موضوع حجامت است. این روش همواره به عنوان یک شیوه درمانی مخالفان و موافقانی جدی داشته است که مقاله زیر بیشتر در مقام رد و نفی این شیوه درمانی است.

در دوره های کهن کلیه امکانات درمانی بشر محدود بود به تعدادی داروهای گیاهی مثل عناب، ترنجبین و غیره. حال متخصصان اعجازگر با پنجه های طلایی خود و با یاری خداوند اعمالی مثل پیوند قلب و کبد و کلیه و مغز استخوان و کاشت عدسی مصنوعی در درون کره چشم را به سادگی انجام می دهند.

از قرن ها قبل عمل حجامت مرسوم بوده است بدون شک در زمان خود و با شرایط آن دوره و محدودیت علم و آگاهی و فقدان امکانات فعلی، حجامت در آن روزگاران اقدامی مفید و به نسبت کارساز بوده است، ولی با کسب علم و معرفت از بارگاه باری تعالی و پیشرفت های پزشکی اعجاب انگیز و فراهم شدن تجهیزات و امکانات و وسایل جدید، در زمان حال دیگر حجامت جایگاه چندانی ندارد.

به فرمایش

فرزندرا مطابق روز خودش بار بیاورید. هم اکنون بیماری هایی مثل تومور مغزی که در دوران قدیم با گل زرد و جوشانده درمان می شد (که نمی شد) حال در عرض چند ساعت و به دست توانای جراح، جمجمه باز شده و تومور خارج می شود و عمر دوباره سلامتی به مخلوق خدا بر می گردد و این چیزی نیست جز خواست خدای مهربان.

اطلاعاتی در زمینه حجامت در بدن زنده، خون وریدی در سراسر بدن با غلظت کاملاً یکسان در جریان است و ما در بدن محلی نداریم که خون غلیظ تر از سایر جاها داشته باشد. برخلاف نظر بعضی ها، خارج کردن ۷۰-۲۰ سی سی خون وریدی اصلاً اثری در تقویت سیستم ایمنی بدن ندارد.

این سیستم که خود دنیای گسترده و پیچیده ای است مربوط به علم شناخته شده تخصصی ایمن شناسی است و ارتباطی به گرفتن خون ندارد. همه خون بدن در کلیه وریدها و شریان ها در سراسر بدن کاملاً سالم و حتی استریل و بدون میکروب و فاقد عفونت است. در تمامی وریدها تراکم همه مواد تشکیل دهنده خون یکسان است لذا، در محدوده ای خاصی از بدن خون غیرسالم یا کثیف یا غلیظ تر نداریم.

بعضی ها معتقدند که حجامت ده ها بلکه صدها بیماری را درمان می کند. اولاً کدام منبع مستند جهانی علمی، دانشگاهی، وزارتی یا دولتی و رسمی این تعداد را تأیید کرده و ارائه کرده اند، ثانیاً اگر چنین باشد پس چه بهتر عوامل وزارتی و دولتی هزینه های گزاف اداره بیمارستان ها، اطاق عمل، درمانگاه، لیزر، فیزیوتراپی و تخصص های را متوقف و همه را تعطیل و انواع بیماران را به مراکز حجامت هدایت کنند.

بعضی ها مدعی اند که با حجامت خون کثیف و آلوده و مانده را که در پشت جمع است خارج می کنند، برای اطلاع این عزیزان باید گفت که از نظر علوم پزشکی، هماتولوژی، فیزیولوژی، پاتولوژی و آناتومی این ادعا درست نیست و ما در کل بدن خون کثیف و مانده در یک محل خاص نداریم. جریان خون به طور دائمی، مستمر، شبانه روزی، در خواب و بیداری، در بیهوشی و از بدو تولد (حتی قبل از تولد) تا لحظه مرگ بدون توقف یا تجمع در محلی و به طور یکسان و یکپارچه در چرخش و گردش است.

برخلاف تصور بعضی کسانی که بیماری دیابت یا چربی بالا دارند هرگز با گرفتن ۴۰-۲۰ سی سی خون از ۵۰۰۰ سی سی خون، آنها درمان نمی شوند. مشکل این افراد در سیستم متابولیکی قند یا چربی است و فقط نتیجه و تظاهر این مشکل در خون نشان داده می شود، لذا خود جریان خون در این موضوع دخالتی ندارد. به احتمال بسیار زیاد تأثیر مفید حجامت چه در قدیم و چه در زمان حال برای بعضی بیماران، به طور عمده جنبه روانی و اعتقادی و وابستگی روحی به آن دارد.

در واقع برای معدود بیماری هایی با منشأ روحی و روانی مثل بعضی سردردهای میگرنی و یا نادری از افسردگی ها جنبه روان درمانی دارد البته به شرط اینکه بیمار خود معتقد و متقاضی این نوع درمان باشد، ولی بر اساس مبانی مستند جهانی علوم پزشکی، حجامت هیچ گونه اثر درمانی روی بیماری های فیزیکی و اندامی و بدنی (غیرروحی و غیرروانی) ندارد و تازه درمان بیماری های روانی هم با متد و متخصصان جدید بسیار ساده و بدون دردسر بوده و مؤثر است. ادعای درمان جوش های صورت با حجامت یک فرمایش واهی است.

جوش های صورت نتیجه مشکلات هورمونی و یا عفونت های باکتریال موضعی پوستی است. با کدام دلیل عقل پسند گرفتن ۵۰-۱۵ سی سی خون آن را درمان می کند؟! عده ای حجامت را درمان درد سیاتیک می دانند. درد سیاتیک بر اثر تورم یا جابه جایی صفحات غضروفی، بین مهره های کمری و در نتیجه فشار بر روی رشته های عصبی عبور کننده از آن محل مصدوم منجمله روی رشته های عصبی سیاتیک (این عصب را همه انسان ها دارند) است و این مشکل می تواند در همه افراد چه کم خون و چه پر خون، چاق یا لاغر بروز کند و اصلاً ربطی به گرفتن خون ندارد. بعضی از عزیزان آن را درمان واریس می دانند. واریس یعنی ضعیف شدن و اشکال در دیواره وریدها توأم با انشعابات آن ها.

این موضوع در تمام بدن حتی در مغز و چشم ممکن است به وجود آید و به هیچ وجه مربوط به خون گرفتن نیست. بواسیر در واقع یک نوع واریس وریدها در قسمت تحتانی انتهایی راست روده است وریدها به طور موضعی گشاد و منشعب می شوند. این مشکل چگونه با حجامت درمان می شود؟! اعتیاد یعنی وابستگی شدید و احساس نیاز بدن به بعضی مواد شیمیایی یا دارویی.

در مواقع پایین افتادن سطح غلظت آن ماده در بدن از حد مشخص موجب بروز مشکلات می شود و اصلاً ربطی به حجامت ندارد. بیشتر افرادی که تابع سنت های گذشته و عادات قدیمی و عرف پیشینیان هستند و آگاهی یا تمایلی به ترقیات جدید ندارند و بیشتر در جوامع غیر شهری و با افکار قدیمی هستند، هنوز معتقد به روش های کهنه و قدیمی زندگی منجمله حجامت اند و بیشتر این افراد به صورت تعصب و عادت به این موضوع نگاه می کنند نه بر مبنای دلایل علمی و عقلی مستند. بنا به فرمایش پیشوایان دین ما، هر گاه تعصب وارد می شود عقل از پنجره بیرون می رود و بالعکس.

عده ای توصیه به انجام حجامت از ۵-۴ سالگی به بالا می کنند. همه افراد بشر در شرایط عادی از بدو تولد تا پایان سن رشد برای تأمین رشد و نمو و سلامتی بدنی و روحی بیش از سنین دیگر احتیاج مبرم به انواع مواد غذایی، ویتامین ها، املاح، آنزیم ها و... دارند تا رشد اندام ها و ارگان ها و استخوان ها و اعصاب و روان به طور کامل و صحیح صورت گیرد. هم در علم پزشکی و هم در عرف عامیانه در این دوره سنی به هیچ وجه توصیه به از دست دادن خود نمی کنند، بلکه موکداً منع هم می کنند.

از طرفی چنانچه کودک به دلیل باورهای بی پایه در دوران کودکی که بسیار حساس و شکننده است با روح لطیف خود در برابر عمل ترسناک و وحشت آور حجامت از سوی چند نفر به زور و جبر چهار دست و پای او را بگیرند آیا می دانید چه ضربه مهلک و شدید روانی به این بچه بی گناه وارد می شود و آیا می دانید عواقب شوم این صدمات روحی تا آخر عمر از او یک انسان مجنون ناقص می سازد. در دستورالعمل های مدون سازمان های انتقال خون، حجامت جزو فهرست رفتار پر خطر است که موجب عدم پذیرش فرد برای اهدای خون می شود.

درست مشابه خالکوبی و سابقه یرقان ویروسی زیرا احتمال انتقال ایدز و هپاتیت به گیرنده خون وجود دارد. در جریان اهدای خون، فرد در محیط تمیز و بهداشتی، بدون درد، در جو آرامش روانی و سکون، راحت خوابیده، بدون تغییر در پوشش لباس، بدون مشاهده خونریزی آزاد از بدن و بدون ایجاد زخم و بدون مشاهده ابزاری مثل تیغ و بدون نیاز به مراقبت بهداشتی و درمانی محلی از بدن برای حداقل یک هفته یا بیشتر است در حالی که حجامت یک عمل تهاجمی، خشن و توأم با تیغ و ترس و دلهره، مشاهده خونریزی از بدن، رنج ایجاد زخم، نیاز به مراقبت و درمان آن است.

هر چه قدر از نظر بهداشتی دقت شود چون مساحتی از پوست به صورت زخم باز و گسترده در می آید همیشه و به احتمال زیاد خطر بروز عفونت و چرک چه حین عمل و چه روزهای بعد وجود دارد و باید توجه به هپاتیت و ایدز هم داشته باشیم.

نتیجه کلی این که بیشتر فواید حجامت در زمان قدیم با شرایط امکانات ضعیف آن دوره مورد تأیید و مؤثر بود، ولی هم اکنون این کار به صورت اهدای خون بر اساس مستندات علمی، فنی، بهداشتی، سریع، بدون درد، بدون ترس و عفونت، منطبق با معیارهای بدن، در اندازه کافی، با بصیرت و کنترل کامل، با دو هدف الهی و مقدس اول تأمین سلامتی و شادابی و طول عمر اهداکننده، دوم حیات بخشی به بیماران نیازمند و این خود عبادتی عظیم در حد مطلوب و رضای خالق و با پاداش معنوی است.

  ارتباط دادن حجامت با مبانی پرنور و هدایتگر و نجات دهنده دینی که پیشرفت و تعالی را سرلوحه کار خود دارد کاری غلط و یک نوع فریبکاری برای افراد ساده لوح است و کسانی که این کار را می کنند یا پی به مفهوم ترقی نبرده اند و یا فرصت طلبانی هستند که از سادگی و لطافت روح و فکر عده ای بنا به مصلحت هایی استفاده می کنند.